Jak kupować drewno na więźbę?
Od parametrów więźby dachowej zależy wytrzymałość całej konstrukcji. Niezależnie od typu więźby: prefabrykowanej bądź tradycyjnej, duże znaczenie dla jej trwałości i wytrzymałości mieć będzie zastosowane drewno. Zatem, jak kupować drewno na więźbę?
Jak kupować drewno na więźbę? Sprawdź wilgotność drewna!
Dlaczego to takie ważne? Ponieważ dobrze wysuszone drewno jest o ponad 50% wytrzymalsze od wilgotnego - nie pęka, nabiera stabilności wymiarowej. Ponad to, rozwój grzybów i pleśni w suchym drewnie jest znacznie ograniczony. Najbardziej rozpowszechnioną metodą suszenia drewna konstrukcyjnego jest jego sezonowanie.
Świeżo ścięte drewno ma wilgotność rzędu 60-70%. By nadawało się na konstrukcję dachu, powinno mieć nie więcej niż 18-20% wilgotności.
Ile czasu schnie drewno? Czas potrzebny na wysezonowanie drewna, w zależności od przekroju, do wilgotności około 20% może sięgać 1,5 roku i więcej – dla bardzo dużych przekrojów. W praktyce żaden tartak nie jest w stanie magazynować tarcicy przez tak długi okres czasu. By mieć pewność co do tego parametru, możemy zamówić suszenie komorowe, dostępne jednak tylko w niektórych tartakach. Drewno suszone komorowo w temperaturze ok. 70 stopni Celsjusza osiąga wilgotność nawet 12-15%. Problem pojawia się w przypadku dużych elementów konstrukcyjnych (np. przy dużej rozpiętości dachu), które mogą nie zmieścić się w komorze suszarnianej.
Dobrej jakości drewno konstrukcyjne, suszone komorowo, czterostronnie strugane i impregnowane metodą zanurzeniową jest oczywiście droższe od tarcicy świeżo ciętej. Wyższa jest jednak także jego wytrzymałość i trwałość.
Jak sprawdzić wilgotność drewna? W tym celu trzeba użyć wilgotnościomierza, który jest na wyposażeniu każdego szanującego się tartaku. W markecie budowlanym kontrola tego typu może być znacznie utrudniona.
Jak kupować drewno na więźbę? Ważny jest także gatunek i klasa drewna
Jaki jest najpopularniejszy gatunek drewna wykorzystywanego na więźbę? Najczęściej stosowane jest drewno sosnowe oraz świerkowe. Sosnowe posiada więcej sęków, ale jest nieco trwalsze oraz łatwiejsze w impregnacji. Zaletami obydwu tych gatunków jest duża ich dostępność, łatwość obróbki (istotna szczególnie w przypadku wykonywania tradycyjnej więźby przez cieśli) oraz ich niewygórowana cena.
Rzadziej spotyka się modrzew (niezwykle trwały, lecz kosztowny) i jodłę: najlżejszą ze stosowanych gatunków, lecz o najniższej wytrzymałości konstrukcyjnej.
Niezależnie od wybranego gatunku, drewno na więźbę powinno spełniać parametry dla klas od C24 do C27. Liczba po "C" oznacza wytrzymałość drewna na zginanie. Im wyższa klasa, tym lepsze drewno konstrukcyjne.
Jak kupować drewno na więźbę? Warto skorzystać z pomocy cieśli podczas oceny jakości więźby
Tarcica konstrukcyjna sortowana jest najczęściej metodą wizualną - przez wyspecjalizowanych brakarzy. Rzadkością natomiast są specjalne maszyny sortownicze, które jednak maja wiele ograniczeń i stosowane są wyłącznie do tarcicy o mniejszych przekrojach.
Sortowanie polega na określeniu występowania dopuszczalnej ilości naturalnych wad drewna (sęków, pęknięć itd.) zgodnie z odpowiednimi normami. Samodzielna ocena zgodności drewna z deklarowaną przez producenta klasą jest dość trudna. Dobrym rozwiązaniem jest kupowanie drewna w towarzystwie cieśli, który będzie budował naszą więźbę, bądź innej osoby potrafiącej ocenić jakość produktu. Należy również przyjrzeć się, czy deklaracja zgodności drewna z odpowiednią klasą wystawiana przez tartak nie posiada dopisków drobnym druczkiem - np. "w porozumieniu z klientem, nie spełnia parametru XYZ". Nie powinniśmy natomiast martwić się drobnymi niedoskonałościami estetycznymi drewna konstrukcyjnego, są one naturalne. Konstrukcja to nie to samo co mebel.
Jak kupować drewno na więźbę? Sprawdź, czy drewno ma znak CE!
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, by móc wprowadzić drewno do obrotu, tartaki zobowiązane są do wdrożenia systemu Zakładowej Kontroli Produkcji, której potwierdzeniem jest znak zgodności CE. Znak CE nie musi być umieszczany na każdym dostarczanym odbiorcy elemencie. Wystarczy, że potwierdzenie zgodności znajdzie się w dokumentacji wymieniającej szczegółowo liczbę i rodzaj dostarczonych elementów konstruckyjnych.
Drewno bez znaku CE nie powinno w ogóle być sprzedawane jako drewno konstrukcyjne.
