Jaki stosować beton, by fundamenty były trwałe?

Fundament nie bez powodu kojarzy się nam z takimi słowami jak podstawa, podwalina czy oparcie. Od fundamentu zależy bowiem stan naszego domu, to czy będzie on osiadał prawidłowo i nie dojdzie do pękania ścian.

Jest to najważniejszy element konstrukcyjny budowli. Dlatego warto dowiedzieć się jak właściwie go wykonać – jak stosować beton, by mieć trwałe fundamenty.

Właściwy wykop

Pod fundament należy przygotować odpowiednie wykopy. Każdy projekt architektoniczny zawiera sposób posadowienia budynku, niemniej jednak musimy przystosować go do warunków panujących na naszej działce. Dlatego niezbędne jest wykonanie badań geotechnicznych, które dadzą nam wiedzę o tym, jakie warstwy gruntu występują w miejscu planowanego posadowienia.

Od czego, oprócz rodzaju gruntów, zależy głębokość posadowienia domu?

Jeżeli na działce występują grunty nośne, to głębokość posadowienia domu zależy od głębokości przemarzania gruntu. Polska podzielona jest na cztery strefy klimatyczne. I tak w strefie I, obejmującej zachód naszego kraju, głębokość przemarzania gruntu wynosi 0,8 metra, w strefie II, czyli Polsce centralnej, wykopy powinny sięgać 1 metra poniżej poziomu terenu. Z kolei w strefie III, obejmującej północny-wschód oraz górzyste południe kraju, głębokość przemarzania wynosi 1,2 metra, a w strefie IV, czyli Suwalszczyźnie – dom musimy posadowić 1,4 metra poniżej poziomu terenu – wyjaśnia Robert Skulimowski z Wellmade, firmy zajmującej się budową domów jednorodzinnych „pod klucz”.

Jak wykonać wykop pod fundamenty?

Wykop można przeprowadzić zarówno ręcznie, jak i mechanicznie. Należy jednak pamiętać o tym, że jeżeli korzystamy z pomocy koparki, to część prac, zwłaszcza wyrównanie wykopu, powinniśmy wykonać ręcznie, ponieważ tak jest po prostu dokładniej.

Podkład - z czego on się składa?

Aby mieć trwałe fundamenty, powinniśmy zapewnić im odpowiedni podkład. Podkład pod ławy betonowe składa się z:

• folii budowlanej o grubości minimum 0,2 mm,
• chudego betonu.

Folia musi być ułożona bardzo dokładnie na  dnie wykopu i zostać wywinięta z obu stron po 20-30 cm. Staranność jest bardzo ważna, ponieważ folia musi ochronić beton przed zmieszaniem się z gruntem, nie może pozwolić na odpłynięcie wody z betonu do podłoża oraz ma stanowić izolację przeciwwilgociową fundamentów.

Kolejną warstwą podkładową jest ta wykonana z chudego betonu, czyli mieszanki o obniżonej zawartości cementu w porównaniu do zwykłego betonu,. Jego zadaniem jest zapobiegnięcie wyciekowi zaczynu cementowego w trakcie wylewania właściwego betonu.

Warstwę podkładową stosuje się zwykle wtedy, gdy planujemy posadowienie domu na żelbetonowych ławach fundamentowych. Na będącej na dnie wykopu folii, układa się ok. 10 cm chudego betonu. Kiedy beton wyschnie umieszcza się na nim zbrojenie oraz deskowanie. Dopiero na tak przygotowane podłoże można wylewać właściwą warstwę betonu. Warto jednak zastanowić się nie tylko nad tym jak stosować beton, ale również jaki beton wybrać, by mieć trwałe fundamenty. 

Klasy betonu: B-15, B-20 czy B-25

Najniższa dopuszczalna klasa betonu konstrukcyjnego to B-15. Ten beton zalecany jest do stosowania, gdy decydujemy się na budowę domu o konstrukcji drewnianej lub wtedy, gdy grunty są jednorodne, bez różnych rodzajów warstw.

Kiedy zatem stosować beton wyższej klasy?

Od kilku lat jest tendencja do stosowania coraz mocniejszych, bardziej wytrzymałych betonów. Jest to o tyle uzasadnione, że zmiana ceny na betonie z B-20 na B-25 to średnio 10-15 zł/m³, czyli kwotowo mała różnica, ale duża różnica w wytrzymałości. Warto stosować beton B-25, gdyż dzisiejsze zmienne warunki pogodowe, duże obciążenie domu od wiatru, często powoduje różnego rodzaju zarysowania konstrukcji, ścianek kolankowych i innych elementów nośnych. W chwili kiedy zwiększa się wytrzymałość betonów, poprawia się wytrzymałość tych wszystkich elementów – wyjaśnia Robert Skulimowski z firmy Wellmade.

Mieszankę betonową powinniśmy kupować w betoniarni, ponieważ wtedy mamy zagwarantowaną klasę betonu. By mieć trwałe fundamenty, należy stosować beton odpowiedni do planowego obciążenia domu.

Wylewanie betonu

Zanim przystąpimy do betonowania fundamentów, należy polać deskowanie wodą, a szalunki posmarować preparatem adhezyjnym, ponieważ ułatwi to ich zdemontowanie i nie spowoduje uszkodzenia powierzchni fundamentów.

Wylewanie betonu to proces, który powinien przebiegać bez przerw technologicznych. Wysokość, z której jest on wylewany powinna być tak dobrana, aby nie doszło do rozdzielenia się jego składników.

• Ciekła mieszanka powinna być zrzucana z wysokości nie większej niż 0,5 metra.
• Mieszanka geoplastyczna, można ją zrzucać ją nawet z 3 metrów.

Sposób zagęszczania betonu również zależy od jego konsystencji. Mieszankę ciekłą zagęszczamy poprzez nakłuwanie prętem stalowym, czyli sztychowanie oraz opukiwanie szalunku. Do zagęszczenia mieszanki gęstoplastycznej musimy z kolei użyć wibratorów. Sztychowanie oraz wibrowanie stosujemy aż cała powierzchnia mieszanki pokryje się zaczynem cementowym. Będzie to oznaczać, iż z betonu zostało usunięte powietrze. Kiedy beton lekko zwiąże się, należy wyrównać jego powierzchnię.

Pielęgnacja betonu

By mieć trwałe fundamenty, nie wystarczy tylko odpowiednio stosować beton, ale również pielęgnować go. Pielęgnacja ta polega na zapobieganiu nadmiernemu wysuszeniu betonu.

Aby ochronić fundamenty przed wysuszeniem, musimy regularnie polewać je wodą począwszy od pierwszej doby po ułożeniu. Betonu nie polewamy, jeżeli temperatura powietrza wynosi mniej niż 5°C w dzień. Gdy temperatura wynosi ok. 15°C lub więcej, powinniśmy polewać fundamenty co najmniej 3 razy w ciągu doby przez 7-14 dni od momentu ich wylania. Deskowanie możemy zdjąć po tygodniu.

Podczas sporządzania fundamentów warto pamiętać o tych wszystkich poradach, jak stosować beton. By mieć trwałe fundamenty musimy zadbać o właściwy wykop, dobry wybór betonu, odpowiednie stosowanie go i pielęgnację. Tylko wtedy będziemy mieć pewność, że nasz dom przetrwa w dobrym stanie przez lata.