Stary Spichlerz przekształca się w Muzeum Morskie

Obszary budynku gdzie dokonywano kiedyś załadunku towarów noszą ślady użytkowania, wyraźne zniszczenia mechaniczne. W strefach elewacji mających kontakt z wodą morską, znajdują się duże skupiska szkodliwych soli. Niewielka część cegieł glazurowanych wykazuje ubytki. Mur ceglany został zbudowany z użyciem zaprawy wapienno-cementowej, przez co znaczna część spoin jest mocno zwietrzała i wymyta.

Oznaczenie parametrów i wykonanie powierzchni wzorcowej

Wstępne badania przeprowadzone zostały przez doktora Eberharda Wendlera z Laboratorium ds. Zagadnień Konserwatorskich w Ochronie Zabytków we współpracy z dyplomowanym konserwatorem Sebastianem En-demannem. Ich celem było określenie warunków, jakie należy spełnić, aby prawidłowo przeprowadzić zabiegi konserwatorskie i restaura-torskie. Na ścianie zachodniej wybrano powierzchnię wzorcową o rozmiarach 4,50 x 2,00 metry, zawierającą uszkodzenia reprezentatywne dla całej elewacji. Stan zachowania cegieł i zaprawy określono w oparciu o ustalenie parametrów wodochłon-ności oraz wytrzymałości metodą pomiaru oporu wierceń. Następnie wykonano na niej przykładową konsolidację strukturalną wątku ceglanego, zmierzającą do możliwie najwierniejszego zachowania oryginalnej substancji budowlanej.

Restauriermórtel SK zaprawa uniwersalna

Koncepcja restauracji precyzyjnie opisuje przewidywane zabiegi, mające na celu reprofilację kształtu zwietrzałych cegieł z daleko idącym zachowaniem oryginalnej substancji budowlanej. Objęła ona:

• ponowną aplikację obluzowanych cegieł
• zamknięcie rys i wyrównanie powierzchni
• zastosowanie uzupełnień ubytków w cegłach, nowe spoinowanie uszkodzonej siatki spoin
• kolorystyczne dopasowanie zaprawy do barwy powierzchni uzupełnianej cegły

Zaprawa Restauriermórtel SK wzbogacona dodatkiem polimeru, okazała się podczas realizacji niezastąpiona. Ostatecznie użyto około 15 ton zaprawy. Decydujące były właściwości produktu i zakres zastosowań: możliwość aplikacji do grubości warstwy „schodzącej do zera”. Istotne były też wymagania co do parametrów fizycznych, stosunkowo niewielkie naprężenia własne. Zaprawa przekonała także swymi cechami fizykomechanicznymi, dostosowanymi do ceglanego podłoża, jak np. wytrzymałość na ściskanie i na rozciąganie zginające, oraz transport wilgoci.

Koncepcja renowacji:

• czyszczenie z zastosowaniem wody i poprzez strumieniowanie ścierniwem,
• wymiana zniszczonych cegieł,
• wzmocnienie cegieł za pomocą preparatów konsolidujących Steinfestiger/KSE,
• pokrycie i wygładzenie cegieł o zdegradowanej powierzchni za pomocą szlamu,
• zakotwienie wątku ceglanego w strefach wydających pusty odgłos,
• ponowna aplikacja obluzowanych cegieł za pomocą Restauriermörtel SK,
• zbrojenie głębokich ubytków drutem ze stali szlachetnej, odbudowa kształtu cegły zaprawą Restauriermörtel SK,
• uzupełnienie uszkodzonej siatki spoin za pomocą Restauriermörtel SK,
• dodatkowe zabezpieczenie warstw za pomocą kołków ze stali szlachetnej,
• zbrojenie drutem ze stali szlachetnej i nałożenie Restauriermörtel SK na nośnych nie wzmacnianych powierzchniach cegieł,
• nałożenie Restauriermörtel SK w miejscach płytkich ubytków,
• wyrównanie różnic poziomów powierzchni.

Renowacja

Historyczna substancja budowlana znajdującego się pod ochroną konserwatorską Spichrza Cesarskiego wymagała zachowania szczególnej staranności podczas prac. Na całej wysokości 12 kondygnacji Pracownia Kamieniarska z Regensburga poddała oddzielnej ocenie i zabiegom prawie każdą cegłę, aby w możliwie największym stopniu zachować oryginalny charakter tej ceglanej neogotyckiej budowli. Łącznie odrestaurowano 7.000 m² elewacji.

Prace restauratorsko-kon-serwatorskie w liczbach:

• wbudowano 50.000 sztuk cegieł dopasowanych do istniejącego muru
• naprawiono 2.500 rrf spoin
• w 15.000 sztuk cegieł uzupełniono uszkodzone powierzchnie
• zamocowano 2.000 skorup ceglanych
• wyszlamowano spękane warstwy 110.000 sztuk cegieł
• wbudowano 3.000 kg zaprawy wtłaczanej
• w 550 punktach dokonano szpilkowania i klejenia (A4)
• scalenie kolorystyczna objęły